Question: Cho sơ đồ phả hệ mô tả sự di truyền nhóm máu hệ ABO và một bệnh M ở người do 2 locut thuộc 2 cặp NST khác nhau quy định. Biết rằng, bệnh M trong phả hệ là do một trong 2 alen có quan hệ trội lặn hoàn toàn của một gen quy định; gen quy định nhóm máu gồm 3 alen I$^{A}$, I$^{B}$, I$^{O}$, trong đó alen I$^{A}$ quy định nhóm máu A, alen I$^{B}$ quy định nhóm máu B đều trội hoàn toàn so với alen I$^{O}$ quy định nhóm máu O và quần thể này đang ở trạng thái cân bằng di truyền về tính trạng nhóm máu với 4% số người có nhóm máu O và 21% số người có nhóm máu B.
@
Có bao nhiêu phát biểu sau đây là đúng?
(1) Có 5 người chưa xác định được kiểu gen về bệnh M.
(2) Có tối đa 10 người mang kiểu gen đồng hợp về nhóm máu.
(3) Xác suất để người III$_{14}$ mang kiểu gen dị hợp về nhóm máu là 63,64%.
(4) Khả năng cặp vợ chồng III$_{13}$ và III$_{14}$ sinh một đứa con mang kiểu gen dị hợp về cả hai tính trạng là 47,73%.
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4

Hướng dẫn

Đáp án C
Xét bệnh M:
Người 2, 3, 10, 12 có kiểu gen mm
Người 5, 6, 7, 8 có kiểu gen Mm
Người 14 có kiểu gen Mm
Người 1, 4, 9, 11, 13 chưa rõ kiểu gen ⇒ (1) đúng
Người 13 có dạng (1/3MM : 2/3Mm)
Người 13 ´ 14 (1/3MM : 2/3Mm) ´ Mm
Xác suất cặp vợ chồng trên sinh con dị hợp là 2/3 ´ 1/2 + 1/3 ´ 1/2 = 1/2
[I]Xét nhóm máu:[/I]
Người 1, 2, 3, 4 có kiểu gen là I$^{B}$I$^{O}$ (do sinh ra con có nhóm máu O)
Người 5, 8 nhóm máu O có kiểu gen I$^{O}$I$^{O}$
Người 6, 7, 11, 12, 13 nhóm máu B chưa biết kiểu gen: B-
Người 9, 10, 14 nhóm máu A chưa biết kiểu gen: A-
Vậy người tối đa có thể có kiểu gen đồng hợp là 5, 8, 6, 7, 11, 12, 13, 9, 10, 14
Có 10 người ⇒ (2) đúng
Quần thể:
4% Số người mang nhóm máu O có tần số alen I$^{O}$ là 0,2
Tần số alen B là [I]x[/I] thì tỉ lệ người mang nhóm máu B là [I]x[/I]$^{2}$ + 2.0,2.[I]x[/I] = 0,21
Giải được [I]x[/I] = 0,3
Vậy tần số alen I là 0,3
Tần số alen IA là 0,5
Cấu trúc quần thể với nhóm máu A là 0,25I$^{A}$I$^{A}$ : 0,2 I$^{A}$I$^{O}$
Vậy cặp vợ chồng 9 ´ 10 có dạng: (5/9 I$^{A}$I$^{A}$ : 4/9 I$^{A}$I$^{O}$).(5/9 I$^{A}$I$^{A}$ : 4/9 I$^{A}$I$^{O}$)
Đời con theo lý thuyết: 49/81 I$^{A}$I$^{A}$: 28/81 I$^{A}$I$^{O}$ : 4/81 I$^{A}$I$^{O}$
Người 14 có dạng: 7/11 I$^{A}$I$^{A}$ : 4/11 I$^{A}$I$^{O}$
Vậy xác suất người 14 mang kiểu gen dị hợp về nhóm máu là 4/11 = 36,36% => (3) sai
[I]Xét về nhóm máu:[/I]
Cặp vợ chồng 6 ´ 7 có dạng: (1/3 I$^{B}$I$^{B}$ : 2/3 I$^{B}$I$^{O}$).(l/3 I$^{B}$I$^{B}$ : 2/3 I$^{B}$I$^{O}$)
Đời con theo lý thuyết: 4/9 I$^{B}$I$^{B}$ : 4/9 I$^{B}$I$^{O}$, 1/9 I$^{O}$I$^{O}$
Vậy người 13 có dạng: (1/2 I$^{B}$I$^{B}$ : 1/2 I$^{B}$I$^{O}$ )
Cặp vợ chồng 13 ´ 14: (1/2 I$^{B}$I$^{B}$: 1/2 I$^{B}$I$^{O}$) ´ (7/11 I$^{A}$I$^{A}$ : 4/11 I$^{A}$I$^{O}$)
Giao tử: 3/4 I$^{B}$ : 1/4 I$^{O}$ || 9/11 I$^{A}$ : 2/11 I$^{O}$
Tỉ lệ đời con đồng hợp là 1/4 ´2/11 = 1/22
Tỉ lệ đời con dị hợp là 21/22
Xét về bệnh M: 13 (1/3AA : 2/3Aa) ´ 14 (Aa)
Vậy tỉ lệ sinh được con dị hợp 2 cặp gen là 1/2 ´ 21/22= 21/44 = 47,73% (4) đúng